რა არის აკლიმატიზაცია და როგორ გამოვლინდება ის ბავშვთა პოპულაციაში? ამ და სხვა თემებზე საუბრობს ჯო ენის საუნივერსიტეტო ჰოსპიტლის პედიატრი ლალი გელაშვილი
აკლიმატიზაცია ეს არის ორგანიზმის უნარი მოერგოს/შეეგუოს გარემო პირობების ცვლილებებს. ბავშვებში ეს პროცესი არ არის მხოლოდ მაღალ სიმაღლეზე ან უბრალოდ მოგზაურობაზე ადაპტაცია. ის ასევე მოიცავს მათ რეაგირებას ადგილობრივ და სწრაფ გარემო ცვლილებებზე, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მთელი რიგი პრობლემები და დაავადებები.
როგორც მშობლები, მეურვეები და მომვლელები, ჩვენი უპირველესი მიზანი ყოველთვის არის ჩვენი შვილების ჯანმრთელობა და უსაფრთხოება.
ბავშვთა აკლიმატიზაციის პროცესის თვალყურის დევნება არის მნიშვნელოვანი ასპექტი, რომელიც ხშირად შეუმჩნეველი რჩება, მაგრამ კრიტიკულია მათი კეთილდღეობისთვის, განსაკუთრებით 12 წლამდე ასაკის ბავშვებში.
რატომ ვფოკუსირდებით 12 წლამდე ასაკის ბავშვებზე?
12 წლამდე ბავშვები განსაკუთრებით მგრძნობიარენი არიან გარემოს ცვლილებების მიმართ მათი მუდმივად განვითარებადი/მოზარდი სხეულისა და იმუნური სისტემის გამო. მათი ფიზიოლოგიური რეაქციები განსხვავდება მოზრდილებისგან, რაც მათ უფრო დაუცველს (მოწყვლადს) ხდის გარემოს სწრაფი ცვლილებების ზემოქმედების მიმართ, როგორიცაა ტემპერატურის, ტენიანობის და ჰაერის ხარისხის ცვლილებები. ამ დაუცველობამ შეიძლება გამოიწვიოს ჯანმრთელობის სხვადასხვა პრობლემები, მსუბუქი დისკომფორტიდან სერიოზულ მდგომარეობებამდე.
1. განვითარებადი იმუნური სისტემა:
მცირეწლოვანი ბავშვებში ჯერ კიდევ ვითარდება იმუნური პასუხები (იმუნური სისტემა განვითარების პროცესშია), რაზეც შეიძლება მნიშვნელოვნად იმოქმედოს გარემოს ცვლილებებმა. ახალმა გარემომ შეიძლება გამოავლინოს ისინი/იმუნური პასუხები სხვადასხვა ალერგენებისა და პათოგენების მიმართ, რაც პოტენციურად გამოიწვევს ისეთ დაავადებებს, როგორიცაა გაციება, გრიპი ან უფრო სერიოზული რესპირატორული დაავადებები.
2. ტემპერატურის რეგულირება:
ბავშვების სხეული განსხვავებულად არეგულირებს ტემპერატურას, ვიდრე მოზრდილებისა. ისინი უფრო მიდრეკილნი არიან მაღალ ტემპერატურასთან/სიცხესთან დაკავშირებული დაავადებების მიმართ, როგორიცაა სითბური დაღლილობა ან სითბური დარტყმა, ისევე როგორც სიცივესთან დაკავშირებული საკითხები, როგორიცაა ჰიპოთერმია, განსაკუთრებით ამინდის სწრაფი ცვლილებების დროს.
3. ჰაერის ხარისხის ზემოქმედება:
ბავშვები უფრო აქტიურები არიან და მეტ დროს ატარებენ გარეთ, რაც მეტად განაპირობებს მათ რეაგირებას და მგრძნობელობის მატებას ჰაერის ხარისხის ცვლილების მიმართ. დაბინძურებულმა ჰაერმა შეიძლება განაპირობოს ისეთი დაავადებები როგორიცაა: ასთმა და სხვა რესპირატორული დაავადებები, რომლებიც განსაკუთრებით გავრცელებულია ამ ასაკობრივ ჯგუფში.
4. ჰიდრატაციისა და კვების საჭიროებები:
გარემოს ცვლილებებმა შეიძლება გავლენა მოახდინოს ბავშვის ჰიდრატაციისა (სითხის მიწოდება) და კვების მოთხოვნილებებზე. მაგალითად, ცხელ კლიმატში, ბავშვებს შეიძლება დასჭირდეთ მეტი სითხე, რათა არ განვითარდეს გაუწყლოება (სითხის დაკარგვა).
ეს არის მოკლე ჩამონათვალი იმ ცვლილებებისა რასაც ბავშვები განიცდიან მოგზაურობის დროს. აქედან გამომდინარე საჭირო ხდება მთელი რიგი რეკომენდაციების გაცემა მშობლებისთვის ან მოურვეებისთვის რათა თავიდან იქნეს აცილებული ბავშვის ჯანმრთელობის სერიოზული დარღვევები.
ამ რეკომენდაციებში შედის როგორც მოვლის ადექვატური მეთოდიკა ისე მედიკამენტები საჭიროების მიხედვით,
და რაც ყველაზე მთავარია მშობელმა უნდა შეძლოს ბავშვის სიცოცხლისთვის და მისი ჯანმრთელობისთვის საშიშროების ნიშნების დროული ამოცნობა, დროულად მიმართოს პედიატრს ან განახორციელოს რეფერალი კლინიკაში.